۳ عادت ساده برای حفظ سلامت و جوان ماندن مغز

حفظ سلامت مغز یکی از مهم‌ترین عوامل زندگی سالم و پیشگیری از بیماری‌های عصبی مانند زوال عقل است. در حالی که بسیاری افراد به ظاهر فیزیکی خود توجه دارند، سلامت ذهن اغلب نادیده گرفته می‌شود. ایجاد عادت‌های روزانه ساده اما مؤثر می‌تواند عملکرد مغز را بهبود بخشد، حافظه را تقویت کند و خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد.

زوال عقل یکی از دلایل اصلی ناتوانی و وابستگی در سالمندان در سراسر جهان است. براساس آمار جهانی، در سال ۲۰۲۱ حدود ۵۷ میلیون نفر به این بیماری مبتلا بودند و سالانه نزدیک به ۱۰ میلیون مورد جدید به این آمار افزوده می‌شود. حفظ عملکرد ذهنی و تقویت مغز، راهکاری کلیدی برای کاهش اثرات این بیماری و زندگی مستقل‌تر در دوران سالمندی است.

1. از مغزتان استفاده کنید، وگرنه آن را از دست می‌ دهید

مغز انسان مانند عضله‌ای فعال است که بدون استفاده، توانایی خود را از دست می‌دهد. تحریک ذهن با چالش‌های روزانه، یادگیری مهارت‌های جدید و حل مسائل فکری، باعث تقویت ارتباطات عصبی و افزایش انعطاف‌پذیری مغز می‌شود.

• حل جدول کلمات متقاطع، سودوکو و دیگر بازی‌های فکری می‌تواند روند کاهش حافظه را تا دو سال و نیم به تأخیر بیندازد.
• یادگیری یک مهارت جدید روزانه، حتی به صورت ساده مانند یادگیری مسیر جدید برای پیاده‌روی یا مهارت‌های دستی کوچک، مغز را فعال نگه می‌دارد.
• تغییر روتین‌های روزانه و انجام کارهای متفاوت، مغز را مجبور به سازگاری و فعال نگه داشتن شبکه‌های عصبی می‌کند.

2. تمرینات تنفسی؛ اکسیژن برای ذهن

تنفس صحیح و تمرینات مدیتیشن یا یوگا نه تنها آرامش روانی ایجاد می‌کنند، بلکه جریان خون و اکسیژن‌رسانی به مغز را بهبود می‌بخشند. این فعالیت‌ها می‌توانند استرس را کاهش دهند و عملکرد شناختی را تقویت کنند.

• تمرین ساده: در حالت راحت بنشینید، تمرکز خود را روی نقطه بین دو ابرو قرار دهید، چهار شماره نفس بکشید، چهار شماره نگه دارید و چهار شماره بازدم انجام دهید.
• تمرینات منظم یوگا یا مدیتیشن، باعث کاهش اضطراب و بهبود حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌شوند.
• تکنیک‌های تنفسی می‌توانند به کاهش فشار خون و بهبود خواب نیز کمک کرده و به سلامت عمومی مغز یاری برسانند.

3. ارتباطات اجتماعی را تقویت کنید

مغز انسان به تعامل و ارتباط اجتماعی نیاز دارد و انزوا می‌تواند عملکرد شناختی را کاهش دهد. حفظ روابط مثبت و ارتباط با دیگران باعث تقویت سلامت روان و حافظه می‌شود و مغز را جوان نگه می‌دارد.

• ارتباط منظم با دوستان و خانواده، شرکت در گروه‌های اجتماعی و فعالیت‌های گروهی باعث تحریک مغز و تقویت حافظه می‌شود.
• حضور در باشگاه‌های کتاب‌خوانی، کلاس‌های هنری یا گروه‌های تفریحی، هم سرگرم‌کننده است و هم سلامت شناختی را تقویت می‌کند.
• لبخند، خنده و تعامل مثبت با دیگران، اثرات مثبتی بر هورمون‌های استرس و عملکرد مغز دارد.

نتیجه‌ گیری

جوان نگه داشتن مغز نیازی به داروهای گران‌قیمت یا تجهیزات پیچیده ندارد. سه عادت ساده روزانه شامل استفاده فعال از مغز، تمرینات تنفسی و حفظ ارتباطات اجتماعی می‌توانند اثرات بلندمدتی بر سلامت ذهن داشته باشند. قدم‌های کوچک اما مداوم، ذهن شما را فعال نگه می‌دارند، حافظه را تقویت می‌کنند و خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش می‌دهند.

دکتر پراشانت کاتاکول، جراح مغز و اعصاب، توصیه می‌کند: «هر روز چند قدم کوچک برای مغز خود بردارید؛ آن را به چالش بکشید، تنفس خود را مدیریت کنید و ارتباطات اجتماعی‌تان را حفظ کنید. این راهکارهای ساده، مغز شما را جوان و فعال نگه می‌دارند.»