روغن پالم و تأثیر آن بر کلسترول خون: حقیقت علمی

روغن پالم یکی از پرکاربردترین روغن‌های گیاهی در صنایع غذایی است و به دلیل قیمت مناسب و پایداری بالا در تولید انواع محصولات غذایی مانند شیرینی، کیک، شکلات و غذاهای سرخ‌کردنی استفاده می‌شود. با این حال، نگرانی‌های زیادی درباره اثرات روغن پالم بر سلامت قلب و کلسترول خون مطرح شده است. برخی منابع سنتی آن را عامل افزایش کلسترول LDL یا همان «کلسترول بد» و در نتیجه بیماری‌های قلبی عروقی می‌دانند. تحقیقات اخیر اما نشان می‌دهند که تصویر کلی از این روغن به مراتب پیچیده‌تر و متفاوت از تصور عمومی است.

اسیدهای چرب موجود در روغن پالم و تفاوت آن با دیگر چربی‌ های اشباع

روغن پالم حاوی اسیدهای چرب اشباع مانند پالمیتیک و میریستیک است. برای سال‌ها تصور می‌شد همه چربی‌های اشباع اثر مشابهی بر افزایش کلسترول و خطر بیماری‌های قلبی دارند. اما مطالعات جدید نشان داده‌اند که اثرات هر نوع اسید چرب اشباع بر سلامت قلب متفاوت است و نمی‌توان همه آنها را یکسان دانست.

• اسید پالمیتیک: بیشترین اسید چرب اشباع موجود در روغن پالم است و درصد آن حدود ۴۵ تا ۵۰ درصد می‌باشد. تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که مصرف آن در حد متعادل باعث افزایش قابل توجه کلسترول LDL نمی‌شود، به ویژه زمانی که کلسترول کلی در محدوده طبیعی باشد.
• اسید میریستیک: در مقادیر بالاتر، اثرات متفاوتی دارد و عمدتاً در کره و چربی‌های حیوانی بیشتر یافت می‌شود. میزان این اسید در روغن پالم کمتر است و اثر آن بر کلسترول کمتر از کره است.

پروفسور اولگ مدودف، رئیس گروه فارماکولوژی دانشگاه دولتی مسکو، تأکید می‌کند: «سطح کلسترول بالا به طور عمده زمانی اتفاق می‌افتد که چربی‌های اشباع بیش از ۱۰٪ از کل رژیم غذایی روزانه را تشکیل دهند. در این شرایط، مصرف کره و چربی‌های حیوانی خطرناک‌تر از روغن پالم است.»

مطالعات علمی درباره روغن پالم و سلامت قلب

در دو دهه اخیر، تحقیقات متعددی روی اثرات اسیدهای چرب مختلف انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد که روغن پالم به‌تنهایی و در رژیم غذایی متعادل، تأثیر قابل توجهی بر افزایش کلسترول LDL ندارد.

نکات مهم از این مطالعات:

• مصرف روغن پالم در مقادیر معمول غذایی، اثر منفی قابل توجه بر کلسترول یا بیماری قلبی ندارد.
• اثرات روغن پالم بر سلامت قلب کمتر از اثرات کره یا چربی‌های حیوانی است.
• اثرات اسیدهای چرب اشباع، بسته به نوع، ترکیب با دیگر مواد غذایی و وضعیت فرد، متفاوت است.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که نگرانی عمومی درباره «خطرناک بودن مطلق روغن پالم» اغراق‌آمیز است و باید آن را در چارچوب یک رژیم غذایی متعادل بررسی کرد.

میزان مصرف متعادل و توصیه‌ های تغذیه‌ ای

با وجود این که روغن پالم نسبت به برخی چربی‌های حیوانی اثر منفی کمتری دارد، مصرف بیش از حد هر نوع چربی اشباع، به‌ویژه همراه با غذاهای فرآوری‌شده، می‌تواند در بلندمدت سلامت قلب و عروق را تهدید کند.

توصیه‌های کاربردی:

• مصرف متعادل: روغن پالم را در حد نیاز بدن و همراه با سایر منابع چربی سالم مانند روغن زیتون یا آووکادو مصرف کنید.
• تنوع منابع چربی: استفاده از چربی‌های گیاهی غیر اشباع به‌ویژه برای پخت‌وپز، می‌تواند اثرات مفید قلبی داشته باشد.
• توجه به کل رژیم غذایی: سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و پروتئین‌های سالم همراه با مصرف متعادل روغن پالم، تأثیر منفی آن را کاهش می‌دهد.
• پیگیری سلامت: انجام آزمایش‌های دوره‌ای کلسترول و بررسی عوامل قلبی-عروقی، به مدیریت سلامت کمک می‌کند.

جمع‌ بندی

اگرچه روغن پالم در گذشته به عنوان یکی از عوامل اصلی افزایش کلسترول بد شناخته می‌شد، تحقیقات جدید نشان می‌دهند که اثر آن به اندازه تصور اولیه شدید نیست و این روغن می‌تواند در رژیم غذایی متعادل جایگاه داشته باشد. مهم‌ترین نکته، کنترل میزان مصرف چربی‌های اشباع و توجه به تنوع و کیفیت رژیم غذایی است. بنابراین، روغن پالم با رعایت مصرف مناسب، جایگزین امن و اقتصادی برای چربی‌ها به شمار می‌آید و لزوماً خطری جدی برای قلب و کلسترول خون ایجاد نمی‌کند.