چرا بیماری‌ های قلبی در مردان زودتر و بیشتر رخ می‌ دهد؟

بیماری‌های قلبی و عروقی همچنان در صدر علل مرگ و میر جهان قرار دارند و طبق آمار، بیش از ۴۰ درصد مرگ‌ها در ایران نیز به طور مستقیم یا غیر مستقیم با این بیماری‌ها مرتبط است. نکته نگران‌کننده اینجاست که مردان نه تنها بیشتر از زنان به بیماری‌های قلبی مبتلا می‌شوند، بلکه این مشکل در سنین پایین‌تر نیز آن‌ها را درگیر می‌کند. میانگین بروز سکته قلبی در مردان ایرانی حدود ۵۵ سال و در زنان نزدیک به ۶۵ سال گزارش شده است که فاصله ده ساله‌ای را میان دو جنس نشان می‌دهد. این موضوع زنگ خطری جدی برای سلامت جامعه است و نیازمند بررسی دقیق دلایل و اتخاذ راهکارهای پیشگیرانه می‌باشد.

نقش هورمون‌ ها در تفاوت سلامت قلب مردان و زنان

یکی از اصلی‌ترین دلایلی که مردان زودتر از زنان در معرض بیماری‌های قلبی قرار می‌گیرند، تفاوت هورمونی میان آن‌ها است. هورمون استروژن که در بدن زنان تا قبل از یائسگی به میزان قابل توجهی وجود دارد، نقش حفاظتی مهمی بر قلب و رگ‌ها ایفا می‌کند. این هورمون با جلوگیری از رسوب چربی و حفظ انعطاف‌پذیری دیواره رگ‌ها، مانع بروز زودهنگام تصلب شرایین می‌شود.

اما در بدن مردان چنین سپر دفاعی طبیعی وجود ندارد. همین موضوع باعث می‌شود رگ‌های خونی آن‌ها زودتر در معرض آسیب قرار بگیرد و احتمال انسداد عروق کرونری در سنین پایین‌تر افزایش یابد. علاوه بر این، کاهش سطح هورمون تستوسترون در برخی مردان نیز با افزایش چربی شکمی، فشار خون بالا و اختلال متابولیسم همراه است که همه این عوامل در نهایت به افزایش ریسک سکته قلبی منجر می‌شوند.

سبک زندگی و عادات ناسالم در مردان

عامل مهم دیگری که سلامت قلب مردان را تهدید می‌کند، سبک زندگی پرخطر و انتخاب‌های نادرست در زمینه تغذیه و رفتار روزانه است. متأسفانه آمارها نشان می‌دهد که استعمال دخانیات، مصرف الکل، کم‌تحرکی و اضافه وزن در میان مردان بسیار شایع‌تر از زنان است.

این الگوهای ناسالم نه تنها فشار زیادی به سیستم قلبی و عروقی وارد می‌کنند، بلکه زمینه ابتلا به بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا، دیابت نوع دو و چربی خون را نیز فراهم می‌سازند. علاوه بر این، مردان به دلیل مشاغل پر استرس و مسئولیت‌های اجتماعی بیشتر، اغلب با استرس‌های مزمن و طولانی مدت دست و پنجه نرم می‌کنند که خود یکی از عوامل کلیدی آسیب به قلب محسوب می‌شود.

اهمیت توجه به علائم و چکاپ‌ های دوره‌ ای

یکی از مشکلات رایج در مردان، بی‌توجهی به علائم هشدار دهنده بیماری‌های قلبی است. بسیاری از مردان زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که دچار سکته قلبی یا آنژین شدید شده‌اند. این در حالی است که غربالگری به موقع می‌تواند از بسیاری از حوادث قلبی پیشگیری کند.

کنترل فشار خون، اندازه‌گیری سطح قند خون و بررسی چربی خون از جمله آزمایش‌هایی است که باید به صورت دوره‌ای انجام شود. تشخیص زودهنگام این عوامل خطر می‌تواند با مداخله‌های ساده مانند تغییر رژیم غذایی، مصرف دارو یا ورزش منظم، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

چگونه مردان می‌ توانند از قلب خود محافظت کنند؟

پیشگیری همیشه بهترین راهکار برای حفظ سلامت قلب است. مردان می‌توانند با ایجاد تغییرات تدریجی اما پایدار در سبک زندگی، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را به طور چشمگیری کاهش دهند.

برخی اقدامات کلیدی برای حفاظت از قلب مردان عبارتند از:

• ترک دخانیات و پرهیز از مصرف الکل
• داشتن رژیم غذایی متعادل شامل سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و کاهش مصرف غذاهای پرچرب و پرنمک
• انجام ورزش منظم حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته شامل فعالیت‌های هوازی مانند پیاده‌روی سریع یا دوچرخه‌سواری
• مدیریت استرس از طریق مدیتیشن، یوگا یا تکنیک‌های آرام‌سازی
• توجه به خواب کافی و منظم

این تغییرات ساده اما مؤثر می‌توانند طول عمر قلبی مردان را افزایش دهند و فاصله آماری میان زنان و مردان را در زمینه بیماری‌های قلبی کاهش دهند.

نتیجه‌ گیری

قلب مردان به دلایل هورمونی، سبک زندگی پرخطر و بی‌توجهی به علائم هشدار، بیشتر و زودتر از قلب زنان در معرض خطر قرار می‌گیرد. با وجود این واقعیت، بخش بزرگی از تفاوت آماری میان دو جنس قابل پیشگیری است. توجه به چکاپ‌های دوره‌ای، تغییر عادات ناسالم و مدیریت استرس می‌تواند سلامت قلب مردان را تضمین کند. در نهایت، مردان باید بدانند که سلامت قلب تنها به معنای افزایش طول عمر نیست، بلکه کیفیت زندگی و توانایی ادامه فعالیت‌های روزمره را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.