ده نشانه که ممکن است نشان دهنده آغاز بیماری پارکینسون باشند
بیماری پارکینسون یکی از اختلالات مزمن و پیشرونده‌ی سیستم عصبی است که معمولاً با افزایش سن بروز پیدا می‌کند، اما نشانه‌های اولیه‌ی آن می‌تواند سال‌ها پیش از تشخیص ظاهر شوند. بسیاری از افراد تنها لرزش...
بیماری پارکینسون یکی از اختلالات مزمن و پیشرونده‌ی سیستم عصبی است که معمولاً با افزایش سن بروز پیدا می‌کند، اما نشانه‌های اولیه‌ی آن می‌تواند سال‌ها پیش از تشخیص ظاهر شوند. بسیاری از افراد تنها لرزش دست‌ها را به عنوان نشانه‌ی این بیماری می‌شناسند، در حالی که تغییرات رفتاری، خواب، گفتار و حتی پوست نیز ممکن است علائمی از آن باشند. تشخیص زودهنگام این علائم می‌تواند در کنترل بیماری و افزایش کیفیت زندگی فرد بسیار مؤثر باشد.
۱. احساس خزیدن یا حرکت در پاها و دست ها
گاهی افراد دچار احساس‌های غیرعادی مانند راه رفتن چیزی روی پوست یا میل شدید به حرکت دادن پاها می‌شوند. این حالت، که معمولاً هنگام استراحت یا خواب رخ می‌دهد، می‌تواند نشانه‌ی اختلالی به نام «سندرم پای بی‌قرار» باشد.
این سندرم با احساس ناخوشایند در اندام‌های تحتانی همراه است و معمولاً در شب‌ها شدت می‌گیرد. تحقیقات نشان داده‌اند که سندرم پای بی‌قرار می‌تواند با کاهش سطح دوپامین در مغز مرتبط باشد، ماده‌ای که در بیماری پارکینسون نیز نقش کلیدی دارد. اگر این علائم مداوم یا آزاردهنده شدند، مراجعه به متخصص مغز و اعصاب توصیه می‌شود.
۲. تغییر در بافت و ضخامت پوست
سلامت پوست می‌تواند بازتابی از وضعیت داخلی بدن باشد. برخی افراد متوجه خشکی یا ضخیم شدن پوست خود می‌شوند که ممکن است با خارش همراه باشد.
در بسیاری از موارد، این تغییرات به بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس مرتبط هستند، اما در برخی شرایط نیز ممکن است با اختلالات هورمونی یا اختلالات نورولوژیکی در ارتباط باشند. در بیماری پارکینسون نیز برخی بیماران تغییراتی در پوست و تعریق خود تجربه می‌کنند. در صورت تداوم یا تشدید علائم، بررسی‌های پزشکی و انجام آزمایش خون اهمیت دارد.
۳. تغییر در دستخط، حس بویایی و دیدن کابوس های مکرر
سه علامت مهم و کمتر شناخته‌شده‌ی بیماری پارکینسون شامل کوچک شدن دستخط، کاهش حس بویایی و دیدن کابوس‌های شبانه هستند.
کاهش حس بویایی یکی از نخستین نشانه‌های این بیماری است که ممکن است سال‌ها پیش از بروز سایر علائم پدیدار شود. همچنین، بسیاری از بیماران از خواب‌های آشفته و حرکات شدید هنگام خواب شکایت دارند. تغییرات در دستخط، به‌ویژه کوچک‌تر شدن نوشته‌ها، نیز یکی از شاخص‌ترین نشانه‌های آغاز این بیماری به شمار می‌رود.
۴. افزایش خشم، تحریک پذیری و رفتارهای پرخاشگرانه
تغییرات خلق‌وخو ممکن است ناشی از اختلالات روانی یا نورولوژیکی باشد. بروز ناگهانی خشم، تحریک‌پذیری یا رفتارهای تهاجمی ممکن است تنها یک واکنش روانی نباشد.
برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که کاهش سطح دوپامین در مغز، که از ویژگی‌های بیماری پارکینسون است، می‌تواند بر کنترل احساسات و رفتار تأثیر بگذارد. همچنین این علائم ممکن است با افسردگی یا اضطراب پنهان نیز در ارتباط باشند که در مراحل اولیه پارکینسون شایع هستند.
۵. خواب آلودگی بیش از حد در طول روز
اگر بدون دلیل خاصی در بیشتر ساعات روز احساس خواب‌آلودگی می‌کنید، این موضوع را نباید ساده بگیرید. خواب زیاد یا بی‌خوابی، هر دو می‌توانند نشانه‌ی اختلالات جدی باشند.
در پارکینسون، مرکز خواب مغز تحت تأثیر قرار می‌گیرد و ممکن است چرخه‌ی طبیعی خواب مختل شود. برخی بیماران دچار خواب‌آلودگی روزانه‌ی مفرط می‌شوند، در حالی‌که شب‌ها دچار بی‌خوابی یا حرکات غیرعادی در خواب هستند.
۶. تغییر رنگ قرنیه یا ظاهر شدن حلقه دور چشم
ظاهر شدن حلقه‌ی سفید یا خاکستری رنگ دور قرنیه‌ی چشم، به‌ویژه در سنین زیر ۴۵ سال، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی سطح بالای کلسترول خون باشد.
گرچه این حلقه در ظاهر بی‌ضرر به نظر می‌رسد و اثری بر بینایی ندارد، اما ممکن است نشانه‌ای از افزایش چربی‌های خون باشد که خود می‌تواند زمینه‌ساز بروز مشکلات قلبی و عصبی، از جمله تشدید علائم پارکینسون در افراد مستعد، باشد.
۷. تمایل شدید به خوردن غذاهای شور
اگر متوجه شده‌اید که تمایل شدیدی به خوردن نمک یا خوراکی‌های شور دارید، بهتر است به این تغییر توجه کنید. این میل می‌تواند نشانه‌ی کمبود برخی مواد معدنی مانند آهن یا سدیم باشد.
همچنین، برخی اختلالات غدد فوق کلیوی یا حتی تغییرات هورمونی می‌توانند باعث بروز چنین رفتاری شوند. این تغییرات می‌توانند به طور غیرمستقیم با بیماری‌هایی مثل پارکینسون نیز در ارتباط باشند، چرا که کمبود برخی مواد معدنی در عملکرد صحیح اعصاب مؤثر است.
۸. کاهش تمرکز، خستگی مزمن و افت میل جنسی
اگر در کنار خستگی دائمی، کاهش تمرکز و نداشتن میل به رابطه‌ی جنسی را نیز تجربه می‌کنید، ممکن است پای مشکلی جدی در میان باشد.
در بسیاری از موارد، این علائم به اختلالات تیروئیدی نسبت داده می‌شوند، اما باید توجه داشت که در بیماران مبتلا به پارکینسون نیز چنین علائمی دیده می‌شود. کاهش سطح دوپامین و تغییرات در هورمون‌های مغزی می‌تواند بر حافظه، انرژی و عملکرد جنسی تأثیر بگذارد.
۹. احساس مداوم تشنگی
تشنگی دائمی و بی‌وقفه می‌تواند ناشی از عوامل ساده‌ای مانند مصرف غذاهای شور یا کم‌آبی بدن باشد، اما در برخی مواقع به بیماری‌هایی مانند دیابت یا اختلالات هورمونی مرتبط است.
در بیماری پارکینسون، اختلال در عملکرد سیستم عصبی خودکار ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی مانند خشکی دهان یا تشنگی مفرط شود. بررسی دقیق تغذیه، مصرف داروها و انجام آزمایش‌های تشخیصی ضروری است.
۱۰. میل عجیب به جویدن یخ
برخی افراد عادت دارند که بدون دلیل خاصی یخ بجوند. این رفتار ممکن است بی‌ضرر به نظر برسد اما اغلب با کمبود آهن یا کم‌خونی فقر آهن در ارتباط است.
مطالعات پزشکی نشان داده‌اند که جویدن یخ ممکن است به‌طور ناخودآگاه باعث افزایش هوشیاری در افراد دچار کم‌خونی شود. از آنجایی که فقر آهن می‌تواند بر سیستم عصبی نیز تأثیر بگذارد، این علامت را باید جدی گرفت.
نتیجه گیری
بیماری پارکینسون تنها یک اختلال حرکتی نیست، بلکه مجموعه‌ای از علائم پیچیده و گسترده را در بر می‌گیرد که ممکن است سال‌ها پیش از تشخیص، ظاهر شوند. توجه به تغییرات کوچک در رفتار، حس‌ها، خواب و حتی عادت‌های غذایی می‌تواند در شناسایی زودهنگام این بیماری بسیار مفید باشد. اگر هر یک از علائم گفته شده را به‌صورت مداوم و بدون دلیل مشخص تجربه می‌کنید، مشاوره با پزشک متخصص و انجام بررسی‌های دقیق پزشکی را به تعویق نیندازید. تشخیص زودهنگام، کلید کنترل مؤثر بیماری است.