چگونه از خود در برابر اثرات خطرناک موج انفجار محافظت کنیم؟

موج انفجار یکی از خطرات جدی و شایع در مناطقی است که در معرض جنگ‌ها، انفجارها و حوادث صنعتی قرار دارند. این نوع موج‌ها می‌توانند آسیب‌های جسمی و روانی زیادی به افراد وارد کنند. محافظت از خود در برابر اثرات این موج‌ها، به ویژه در نزدیکی محل انفجار، بسیار حیاتی است. در این مقاله به بررسی خطرات موج انفجار، آسیب‌هایی که می‌تواند ایجاد کند، و روش‌هایی برای محافظت از خود در برابر این تهدید پرداخته می‌شود.

آسیب‌ های ناشی از موج انفجار

موج انفجار به سرعت در فضا پخش می‌شود و می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر روی بدن انسان بگذارد. این موج‌ها از جمجمه عبور کرده و به مغز آسیب وارد می‌کنند. در پی این آسیب‌ها، افراد ممکن است با مشکلاتی همچون گیجی، اختلال در تمرکز، فراموشی و حتی حملات عصبی مواجه شوند. گاهی اوقات این اثرات چند روز یا چند هفته بعد از انفجار خود را نشان می‌دهند. علاوه بر مغز، سایر اعضای بدن مانند گوش، ریه‌ها و روده‌ها نیز تحت تاثیر این موج‌ها قرار می‌گیرند.

آسیب‌های مغزی ممکن است به صورت کوتاه‌مدت یا بلندمدت خود را نشان دهند و مشکلاتی مانند اختلالات شناختی، اضطراب و حتی تغییرات در حافظه ایجاد کنند. گوش نخستین عضو بدن است که تحت تاثیر موج انفجار قرار می‌گیرد. فشار ناگهانی و زیاد باعث پارگی پرده گوش، کاهش شنوایی، وزوز گوش و سرگیجه می‌شود. همچنین ریه‌ها و سایر اندام‌های داخلی نیز از آسیب‌های ناشی از این موج‌ها در امان نیستند.

تفاوت میان صدای بلند و موج انفجار

برای درک بهتر خطرات موج انفجار باید تفاوت میان این دو مفهوم را بدانیم. در حالی که صدای بلند با واحد دسی‌بل اندازه‌گیری می‌شود، موج انفجار با فشار اندازه‌گیری می‌گردد. این فشار می‌تواند به شدت بالاتر از حد معمول باشد. برای مثال، فشار موج انفجار بالای ۲۵۰ دسی‌بل می‌تواند آسیب‌های شدیدی به گوش و ریه‌ها وارد کند. در حالی که دسی‌بل تنها شدت صدا را اندازه می‌گیرد، فشار ناشی از موج انفجار ترکیبی از فشار مکانیکی و صدای بسیار بلند است که می‌تواند باعث تخریب شیشه‌ها و آسیب‌های جسمی جدی شود.

موج‌ گرفتگی چیست؟

موج‌گرفتگی به معنای آسیب روانی ناشی از قرار گرفتن در معرض انفجار است. این اختلال، که به اختلال استرس پس از سانحه یا PTSD معروف است، می‌تواند به بروز مشکلات روانی جدی منجر شود. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است با تکرار تصاویر و صحنه‌های انفجار در ذهن خود، از اضطراب و افسردگی رنج ببرند. این اختلال می‌تواند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد. در برخی موارد، فشارهای شدید ناشی از موج انفجار می‌تواند به مغز آسیب بزند و باعث اختلالات شناختی، سردرد و سرگیجه شود.

روش‌ های محافظت از خود در برابر موج انفجار

برای کاهش آسیب‌های ناشی از موج انفجار، باید چندین اقدام حفاظتی را رعایت کرد. این اقدامات می‌تواند از شدت آسیب‌های ناشی از موج انفجار بکاهد.

• فاصله گرفتن از محل انفجار: اولین و مهم‌ترین اقدام این است که از محل انفجار فاصله بگیرید. هر متر فاصله می‌تواند شما را از خطرات بیشتری نجات دهد.
• پناه گرفتن در مکان‌های امن: در صورتی که در داخل خانه یا ساختمان باشید، باید به سرعت بر روی زمین بخوابید و سر و گوش‌های خود را با دست بپوشانید. پناه گرفتن پشت دیوارهای ضخیم یا در اتاق‌های بدون پنجره می‌تواند از شما در برابر موج انفجار محافظت کند.
• استفاده از گوش‌گیر یا پنبه: هنگام شنیدن صدای انفجار، استفاده از گوش‌گیر یا پنبه می‌تواند شدت صدا را کاهش دهد و از آسیب به پرده گوش جلوگیری کند. البته این تنها در برابر بعد صوتی انفجار موثر است و نمی‌تواند از فشار مکانیکی آن جلوگیری کند.
• مراجعه به مراکز درمانی در صورت بروز علائم: اگر پس از انفجار علائمی مانند گیجی، وزوز گوش، فراموشی، سرگیجه یا اضطراب شدید مشاهده کردید، باید فوراً به مراکز درمانی مراجعه کنید تا از آسیب‌های جدی پیشگیری شود.

نتیجه‌ گیری

موج انفجار می‌تواند تأثیرات جدی و ماندگاری بر روی سلامت جسمی و روانی فرد داشته باشد. بنابراین، آگاهی از خطرات و روش‌های محافظت در برابر این نوع آسیب‌ها ضروری است. رعایت اقدامات پیشگیرانه و فوراً مراجعه به مراکز درمانی در صورت بروز علائم، می‌تواند از آسیب‌های جدی و عواقب بلندمدت جلوگیری کند.