این خون‌ ریزی‌ ها می‌ توانند علامت یک بیماری خطرناک باشند

برخی خون‌ریزی‌های بی‌دلیل و مکرر ممکن است تنها نشانه ظاهری یک اختلال ژنتیکی نادر و خطرناک باشند. اگر این علائم را در خود یا اطرافیانتان می‌بینید، باید آن را جدی بگیرید، زیرا ممکن است پای نقص فاکتور ۷ انعقادی در میان باشد؛ بیماری‌ای که جان نوزادان را نیز تهدید می‌کند.

نقص فاکتور ۷ یکی از اختلالات ارثی نادر و گاه مرگ‌بار در سیستم انعقاد خون است که می‌تواند بدون علامت باقی بماند اما در شرایط خاصی مانند جراحی، زایمان یا آسیب‌دیدگی ناگهانی باعث خون‌ریزی‌های شدید شود. شناسایی زودهنگام این بیماری از طریق آزمایش و مشاوره ژنتیک، نقش مهمی در پیشگیری از تولد فرزندان مبتلا دارد. این بیماری به‌ویژه در میان افرادی با سابقه ازدواج‌های فامیلی، شایع‌تر است.

علائم هشداردهنده‌ ای که نباید نادیده گرفته شوند

نقص فاکتور ۷ می‌تواند خود را با علائم خفیف اما مکرر نشان دهد. این علائم در ابتدا ممکن است جدی گرفته نشوند، اما در صورت بی‌توجهی می‌توانند زمینه‌ساز عوارض جبران‌ناپذیر شوند.

اگر هر یک از نشانه‌های زیر را در خود یا اطرافیان مشاهده می‌کنید، بهتر است برای بررسی دقیق به پزشک متخصص مراجعه کنید:

• خون‌ریزی‌های مکرر از بینی بدون ضربه یا دلیل مشخص
• خون‌ریزی لثه‌ها هنگام مسواک زدن یا بدون تحریک
• قاعدگی‌های طولانی، شدید یا دردناک
• کبودی‌های بدون دلیل واضح روی بدن
• خون‌ریزی‌های گوارشی یا خونی شدن مدفوع
• در نوزادان: خون‌ریزی مغزی یا کبودی‌های غیرعادی در روزهای نخست تولد

نقش ازدواج‌ های فامیلی در بروز نقص فاکتور ۷

یکی از عوامل مهم افزایش خطر بروز این بیماری، ازدواج‌های درون‌خانوادگی و فامیلی است. وقتی هر دو والد ناقل ژن معیوب باشند، احتمال تولد کودک بیمار به‌طور چشمگیری بالا می‌رود.

براساس گزارش‌های مراکز علمی، شیوع این بیماری در ایران تا ۵ برابر بیشتر از میانگین جهانی برآورد شده و این موضوع مستقیماً با شیوع ازدواج‌های فامیلی مرتبط است. کودکانی که از والدینی با نوع خفیف این بیماری متولد می‌شوند، ممکن است دچار نوع شدید شوند که در مواردی به خون‌ریزی مغزی منجر می‌شود و جان نوزاد را در همان روزهای ابتدایی تولد تهدید می‌کند.

تشخیص دیرهنگام؛ عاملی پنهان اما خطرناک

مشکل اصلی در بسیاری از موارد این است که فرد مبتلا از بیماری خود آگاه نیست. بیماری ممکن است تا زمان یک جراحی، زایمان یا آسیب فیزیکی شدید هیچ علامتی نداشته باشد.

در موارد خفیف، آزمایش‌های تخصصی انعقادی یا بررسی سطح فاکتور ۷ می‌تواند بیماری را مشخص کند. این در حالی است که اگر تشخیص به‌موقع انجام نشود، در شرایط خاص ممکن است بیمار با عوارض جبران‌ناپذیری روبه‌رو شود. آگاهی و انجام آزمایش‌های پیشگیرانه پیش از هر اقدام پزشکی جدی، نقش کلیدی در شناسایی به‌موقع این بیماری ایفا می‌کند.

مشاوره ژنتیک؛ راهکاری مؤثر برای پیشگیری

با پیشرفت علم ژنتیک، امروزه می‌توان از تولد نوزادان مبتلا به بسیاری از بیماری‌های ارثی پیشگیری کرد. نقص فاکتور ۷ یکی از این بیماری‌ها است که با شناسایی ژن معیوب در والدین قابل کنترل است.

در صورت وجود سابقه خانوادگی اختلالات خونریزی‌دهنده یا ازدواج فامیلی، انجام مشاوره ژنتیک پیش از ازدواج یا بارداری توصیه می‌شود. با بررسی ژنتیکی دقیق، می‌توان از حامل بودن زوجین مطلع شد و تصمیمات آگاهانه‌تری برای فرزندآوری اتخاذ کرد. علاوه بر این، غربالگری ژنتیک هنگام بارداری نیز می‌تواند به شناسایی به‌موقع و مدیریت مؤثر بیماری کمک کند.

نتیجه‌ گیری 

خون‌ریزی‌های بی‌دلیل نباید نادیده گرفته شوند. این علائم می‌توانند نشانه‌ای از بیماری‌های ژنتیکی خطرناک مانند نقص فاکتور ۷ باشند که در صورت بی‌توجهی، جان نوزادان را به خطر می‌اندازند.

با توجه به شیوع بالای این بیماری در برخی مناطق کشور، به‌ویژه در ازدواج‌های فامیلی، آموزش عمومی و افزایش آگاهی جامعه نسبت به علائم، روش‌های تشخیص و مشاوره ژنتیک می‌تواند از بسیاری از عوارض دردناک جلوگیری کند. گام نخست برای کنترل این بیماری، آگاهی و اقدام به‌موقع است.