تپش قلب ناگهانی؛ کدام نشانه ها نیاز به بررسی فوری دارند؟
تپش قلب یکی از شایع‌ترین علائمی است که بسیاری از افراد در دوره‌ای از زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. اما آیا همیشه بی‌خطر است؟ نه لزوماً. گاهی تپش قلب نشانه‌ای از یک اختلال زمینه‌ای در بدن است که...
تپش قلب یکی از شایع‌ترین علائمی است که بسیاری از افراد در دوره‌ای از زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. اما آیا همیشه بی‌خطر است؟ نه لزوماً. گاهی تپش قلب نشانه‌ای از یک اختلال زمینه‌ای در بدن است که می‌تواند به مشکلات جدی مانند بیماری‌های قلبی یا اختلالات غدد درون‌ریز منجر شود. بنابراین تشخیص درست علت تپش قلب و بررسی علائم همراه آن، نقش کلیدی در پیشگیری از پیامدهای جدی دارد.
در ادامه با علائم هشداردهنده تپش قلب و شرایطی که باید سریعاً توسط پزشک بررسی شوند، آشنا خواهید شد.
تپش قلب همراه با درد قفسه سینه
زمانی که تپش قلب همراه با درد یا احساس فشار در قفسه سینه باشد، زنگ خطری برای بروز مشکلات قلبی است. این وضعیت می‌تواند نشان‌دهنده‌ی انسداد عروق کرونری یا اختلال در رساندن خون به عضله قلب باشد.
- احتمال بروز سکته قلبی یا قطع شریان کرونر
- احساس سنگینی یا سوزش در ناحیه‌ی سینه
- درد انتشاری به بازو، گردن یا فک
- کاهش سطح هوشیاری یا احساس سبکی سر
تپش قلب و تنگی نفس شدید
بروز تپش قلب همزمان با تنگی نفس می‌تواند نشانه‌ای از عملکرد ناکارآمد قلب در پمپاژ خون باشد. این وضعیت در بیماری‌های قلبی پیشرفته یا نارسایی قلبی دیده می‌شود.
- نفس‌نفس زدن هنگام فعالیت یا حتی استراحت
- احساس خفگی در زمان دراز کشیدن
- سرفه‌ی خشک مداوم، به‌ویژه شب‌ها
- ورم در پاها و قوزک‌ها
تپش قلب ناشی از کم خونی
کم‌خونی یکی از دلایل رایج تپش قلب است، به‌خصوص در زنان. در این حالت، قلب تلاش می‌کند اکسیژن کافی را به اندام‌ها برساند که منجر به افزایش ضربان قلب می‌شود.
- خستگی زودرس و بی‌رمقی
- رنگ‌پریدگی پوست یا غشای مخاطی
- سردرد و احساس گیجی
- شکنندگی ناخن‌ها و ریزش مو
تپش قلب در نتیجه اختلالات تیروئید
پرکاری یا کم‌کاری تیروئید به‌طور مستقیم روی عملکرد قلب تأثیر می‌گذارد. ترشح بیش از حد هورمون تیروئید باعث تسریع ضربان قلب و حتی بروز آریتمی می‌شود.
- احساس گرمای زیاد یا عدم تحمل سرما
- کاهش یا افزایش وزن غیرعادی
- لرزش دست‌ها و تعریق زیاد
- بی‌خوابی، اضطراب یا تغییرات خلقی
تپش قلب همراه با اضطراب یا حمله پانیک
اضطراب‌های شدید، به‌ویژه حمله‌های پانیک، یکی از دلایل رایج تپش قلب ناگهانی هستند. این حالت‌ها گاهی آن‌قدر شدید می‌شوند که با حملات قلبی اشتباه گرفته می‌شوند.
- تنگی نفس، لرزش یا تعریق سرد
- احساس بی‌حسی در اندام‌ها
- ترس ناگهانی از مرگ یا از دست دادن کنترل
- حالت تهوع یا سرگیجه
تپش قلب پس از فعالیت بدنی سبک
اگر حتی با تحرک جزئی یا ورزش سبک، تپش قلب شما شدید می‌شود یا چهره‌تان بیش از حد سرخ می‌شود، ممکن است نشانه‌ای از اختلالات قلبی یا تنفسی باشد.
- بروز سرگیجه یا سبکی سر پس از پیاده‌روی کوتاه
- عدم تحمل فعالیت‌های روزمره
- افزایش شدید ضربان قلب بدون علت مشخص
- تنگی نفس و فشار در سینه
تپش قلب همراه با تعریق شدید
تعریق زیاد و ناگهانی بدون انجام فعالیت خاص، در کنار تپش قلب، می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده از بروز مشکلات جدی در سیستم عصبی یا قلبی باشد.
- تعریق شبانه یا بدون فعالیت
- احساس گرمای ناگهانی در صورت و گردن
- لرز بدون تب
- خستگی غیرمعمول پس از تعریق
تپش قلب در زمان استراحت
ضربان قلب در حالت استراحت باید در محدوده‌ی ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه باشد. افزایش یا کاهش این عدد، آن هم بدون فعالیت بدنی، ممکن است نشانه‌ای از اختلال در ریتم قلبی باشد.
- احساس ضربان قلب در خواب یا هنگام دراز کشیدن
- بیدار شدن مکرر از خواب با ضربان تند قلب
- عدم هماهنگی در ضربان‌ها (آریتمی)
- احساس ضربان در گلو یا قفسه سینه
علائم همراه دیگر که باید جدی گرفته شوند
در بسیاری از موارد، تپش قلب تنها نشانه‌ی بیماری نیست، بلکه در کنار علائم دیگر ظاهر می‌شود که می‌تواند ماهیت بیماری را روشن‌تر کند.
- بی‌حسی یا گزگز اندام‌ها
- سرگیجه مداوم یا از دست دادن تعادل
- تاری دید یا دوبینی
- غش یا بی‌هوشی
درمان و کنترل تپش قلب
درمان تپش قلب بستگی به علت آن دارد، اما برخی راهکارهای عمومی برای بهبود این وضعیت مؤثر هستند:
- کاهش مصرف کافئین، الکل و دخانیات
- تمرین تنفس عمیق و مدیتیشن برای کاهش استرس
- داشتن خواب منظم و کافی
- بررسی منظم سلامت تیروئید و فشار خون
- پرهیز از مصرف خودسرانه داروهای محرک مانند ضداحتقان‌ها
جمع بندی
تپش قلب اگرچه گاهی بی‌خطر است، اما در برخی موارد می‌تواند نشانه‌ای از وجود بیماری‌های جدی باشد. شناخت علائم هشداردهنده و مراجعه به پزشک در زمان مناسب، می‌تواند از بروز عوارض خطرناک مانند سکته قلبی، نارسایی یا سکته مغزی جلوگیری کند. به زبان بدن خود گوش دهید؛ قلب شما همیشه چیزی برای گفتن دارد.