گسترش تب دنگی: هشدار نسبت به فعالیت پشه آئدس در شمال و جنوب کشور
با شروع فصل پاییز و بارشهای پاییزی، شرایط آب و هوایی زمینهساز افزایش فعالیت پشه آئدس، ناقل اصلی بیماری تب دنگی، در مناطق جنوبی و شمالی کشور شده است. متخصصان بیماریهای عفونی هشدار میدهند که گسترش...
با شروع فصل پاییز و بارشهای پاییزی، شرایط آب و هوایی زمینهساز افزایش فعالیت پشه آئدس، ناقل اصلی بیماری تب دنگی، در مناطق جنوبی و شمالی کشور شده است. متخصصان بیماریهای عفونی هشدار میدهند که گسترش این پشه میتواند باعث شیوع مجدد تب دنگی و دیگر بیماریهای مرتبط مانند چیکونگونیا و زیکا شود. توجه به این تهدید در فصل پاییز و مدیریت پیشگیرانه، نقش مهمی در کنترل بیماریهای منتقله از حشرات دارد.
افزایش فعالیت پشه آئدس در مناطق جنوبی کشور
با بارشهای پاییزی، مکانهای جمعشدن آبهای سطحی و باران مناسب برای تخمگذاری پشهها فراهم میشود. دکتر فرشید رضایی، متخصص بیماریهای عفونی، توضیح میدهد که پشه آئدس که سال گذشته در چابهار ویروس دنگی را منتقل کرده بود، با شرایط اقلیمی مناسب میتواند در جزایر و شهرهای جنوبی دوباره فعال شود. این پشهها قادر به انتقال ویروس دنگی، چیکونگونیا و زیکا به انسان هستند و در صورت عدم پیشگیری، خطر شیوع بیماری در بین مسافران و ساکنان محلی افزایش مییابد.
بارشهای آبان و آذر، محیطی مرطوب و مناسب برای افزایش جمعیت پشهها فراهم میکند. افزایش فعالیت این پشهها باعث میشود ویروسهای منتقله سریعتر بین انسانها پخش شوند. بنابراین، آگاهی از وضعیت بیماریهای منطقهای و رعایت نکات بهداشتی پیشگیرانه در سفر به مناطق جنوبی کشور ضروری است.
وضعیت تب دنگی در شمال کشور
هرچند پشه آئدس در استانهای شمالی مانند گیلان و مازندران حضور دارد، تاکنون شواهدی مبنی بر ورود ویروس دنگی و انتقال آن به انسان در این مناطق گزارش نشده است. با این حال، بررسیهای بهداشتی در نقاط تفریحی و مسکونی شمال کشور ادامه دارد تا از احتمال شیوع بیماری جلوگیری شود. متخصصان تاکید دارند که وجود پشه آئدس در این مناطق به معنای امنیت کامل نیست و کنترل و پایش مداوم ضروری است.
بیماری های منتقله از پشه آئدس
پشه آئدس ناقل بیماریهایی مانند تب دنگی، چیکونگونیا و زیکا است. تب دنگی میتواند با علائمی مانند تب شدید، درد عضلانی و مفصلی و در موارد شدید، خونریزی و نارسایی اندامها همراه باشد. چیکونگونیا نیز با تب و درد مفاصل شدید همراه است و زیکا میتواند باعث اختلالات مغزی و آسیبهای مادرزادی شود. این بیماریها بهسرعت از طریق نیش پشه به انسان منتقل میشوند و در صورت عدم پیشگیری، خطرات جدی برای سلامت عمومی ایجاد میکنند.
ضرورت افزایش سواد سلامت و اطلاع رسانی
دکتر رضایی تأکید میکند که افزایش آگاهی عمومی و آموزش پزشکان و کادر درمانی درباره تب دنگی و دیگر بیماریهای منتقله از پشه، اهمیت بالایی دارد. مردم باید با علائم اولیه بیماری، روشهای پیشگیری و ضرورت مراجعه به پزشک آشنا شوند. پزشکان نیز باید با روشهای تشخیص سریع و درمان این بیماریها آشنا باشند تا در صورت شیوع، بتوانند اقدامات به موقع انجام دهند.
خطر شیوع بی صدای چیکونگونیا و زیکا
دکتر رضایی همچنین هشدار میدهد که بیماریهای چیکونگونیا و زیکا ممکن است بدون علامتهای واضح وارد کشور شوند، اما اثرات آنها میتواند به ویژه در شمال و جنوب کشور جدی باشد. شیوع زیکا در برزیل نمونهای از خطرات این ویروس است که باعث بروز ناهنجاریهای مغزی و کوچک شدن جمجمه نوزادان شد و پیامدهای اجتماعی و بهداشتی گستردهای داشت.
مدیریت بهداشت شهری برای پیشگیری از تب دنگی
برای کاهش شیوع بیماریهای منتقله از پشه آئدس، مدیریت شهری نقش مهمی دارد. پشهها در مکانهایی که آبهای باران یا جمعآوری شده باقی میمانند تخمگذاری میکنند. سیستمهای جمعآوری آب، زهکشی مناسب و پاکسازی محیطهای شهری میتواند از تکثیر پشهها جلوگیری کند. به ویژه در سواحل شمالی کشور، پایش و پاکسازی محیطهای مرطوب شهری اهمیت زیادی دارد.
نقش مردم در کنترل بیماری
مردم نیز میتوانند با رعایت بهداشت محیط خانه و اطراف آن به پیشگیری کمک کنند. جمعآوری ظروف و وسایلی که ممکن است آب باران در آنها جمع شود، استفاده از توری در پنجرهها، اسپریهای دافع حشرات و آگاهی از فعالیت پشه آئدس میتواند از ابتلا به تب دنگی جلوگیری کند. همچنین، مسافران به مناطق جنوبی باید اطلاعات کافی درباره وضعیت بیماریها داشته باشند و اقدامات پیشگیرانه انجام دهند.
جمع بندی
با آغاز فصل پاییز و افزایش بارشها، خطر گسترش بیماری تب دنگی و دیگر بیماریهای منتقله از پشه آئدس در کشور افزایش مییابد. توجه به بهداشت شهری، پاکسازی محیطهای مسکونی و اطلاعرسانی به مردم، از مهمترین اقدامات برای جلوگیری از شیوع بیماری است. پزشکان و کادر درمان نیز باید آماده تشخیص سریع و ارائه درمان مناسب باشند تا از پیامدهای خطرناک این بیماریها جلوگیری شود.