۶ گروهی که مصرف چای سبز برایشان ممنوع است
چای سبز بهعنوان یکی از سالمترین نوشیدنیهای جهان شناخته میشود که خواص آنتیاکسیدانی، ضدالتهابی و کمک به کاهش وزن آن بسیار مورد توجه است. این نوشیدنی در بهبود عملکرد مغز، کاهش ریسک بیماریهای قلبی...
چای سبز بهعنوان یکی از سالمترین نوشیدنیهای جهان شناخته میشود که خواص آنتیاکسیدانی، ضدالتهابی و کمک به کاهش وزن آن بسیار مورد توجه است. این نوشیدنی در بهبود عملکرد مغز، کاهش ریسک بیماریهای قلبی و حتی پیشگیری از برخی سرطانها نقش مهمی دارد. اما نکته مهم این است که این فواید عمومی برای همه افراد صدق نمیکند. برخی گروهها با شرایط خاص جسمی و بیماریهای زمینهای باید در مصرف چای سبز احتیاط کنند یا حتی آن را بهطور کامل کنار بگذارند. در این مقاله، به بررسی ۶ گروه اصلی که مصرف چای سبز میتواند برایشان مضر باشد، میپردازیم و دلایل علمی پشت هر مورد را شرح میدهیم.
۱. افرادی که مشکلات گوارشی و روده ای دارند
سیستم گوارش حساس، سندرم روده تحریکپذیر (IBS) و بیماریهای التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو میتوانند با مصرف چای سبز تشدید شوند. ترکیبات کافئین و تانن موجود در چای سبز ممکن است باعث افزایش تحریک مخاط دستگاه گوارش شده و علائمی مانند اسهال، درد شکم و نفخ را شدیدتر کنند. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف عصاره غلیظ چای سبز میتواند در افرادی که دچار گلوکوم (افزایش فشار داخل چشم) هستند، فشار چشم را بالا ببرد و روند درمان را دشوار کند. همچنین بیماران مبتلا به مشکلات کبدی باید در مصرف آن محتاط باشند زیرا ممکن است عملکرد کبد را تحت تأثیر قرار دهد.
۲. کودکان و نوجوانان
سیستم عصبی کودکان به کافئین بسیار حساس است. مصرف چای سبز که حاوی مقدار قابل توجهی کافئین است، میتواند باعث تحریک بیش از حد سیستم عصبی، کاهش کیفیت خواب، بیقراری و اختلال در تمرکز شود. علاوه بر این، ترکیبات موجود در چای سبز ممکن است جذب مواد مغذی حیاتی مانند آهن، کلسیم و روی را کاهش دهد که برای رشد و نمو کودک اهمیت دارد. به همین دلیل، توصیه میشود کودکان و نوجوانان به ویژه زیر ۱۲ سال، از نوشیدن چای سبز اجتناب کنند یا در صورت مصرف، بسیار محدود باشند.
۳. افرادی که نسبت به کافئین حساسیت دارند
بسیاری از افراد حساسیت خاصی به کافئین دارند که باعث بروز علائمی مانند تپش قلب، اضطراب، لرزش دست، سردرد و اختلال در خواب میشود. حتی مصرف مقدار کمی کافئین از طریق چای سبز میتواند این علائم را در آنها تحریک کند. علاوه بر کافئین، ترکیبات دیگر چای سبز نیز میتوانند سیستم عصبی مرکزی را تحریک کنند و باعث تشدید حساسیت شوند. برای این گروه، بهترین راهکار پرهیز کامل یا محدود کردن شدید مصرف چای سبز است.
۴. افراد مبتلا به کم خونی و فقر آهن
چای سبز حاوی تانن است که میتواند جذب آهن غیر هم (آهن موجود در منابع گیاهی) را به طور قابل توجهی کاهش دهد. این امر برای افرادی که به کمخونی ناشی از فقر آهن مبتلا هستند، به معنای تشدید علائم و دشواری درمان است. مطالعات نشان دادهاند که نوشیدن چای سبز بلافاصله بعد از وعده غذایی، جذب آهن را تا ۷۵ درصد کاهش میدهد. به همین دلیل توصیه میشود این افراد حداقل ۲ ساعت فاصله بین مصرف چای سبز و وعدههای غذایی خود رعایت کنند.
۵. زنان باردار و شیرده
کافئین موجود در چای سبز میتواند از جفت عبور کرده و بر رشد جنین تأثیر منفی بگذارد. مصرف زیاد کافئین در دوران بارداری با خطر سقط جنین، تولد نوزاد با وزن کم و اختلالات رشد مرتبط است. همچنین، در دوران شیردهی، کافئین از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و ممکن است باعث بیقراری و اختلال خواب نوزاد شود. سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند زنان باردار مصرف کافئین خود را به کمتر از ۲۰۰ میلیگرم در روز محدود کنند؛ لذا بهتر است مصرف چای سبز در این دوران کنترل شده و یا با مشورت پزشک انجام شود.
۶. افراد دارای حساسیت معده و مشکلات گوارشی ناشی از افزایش اسید
تاننها و دیگر ترکیبات موجود در چای سبز باعث تحریک ترشح اسید معده میشوند. این موضوع میتواند در افرادی که دچار زخم معده، ریفلاکس اسید یا حساسیت معده هستند، مشکلاتی مانند سوزش سردل، نفخ و یبوست ایجاد کند. در این شرایط، نوشیدن چای سبز نه تنها باعث تسکین نمیشود بلکه ممکن است علائم بیماری را تشدید نماید. برای این دسته، بهترین توصیه خودداری از مصرف یا کاهش شدید میزان نوشیدن این نوشیدنی است.
نتیجه گیری
با وجود فواید بیشمار چای سبز، مصرف آن برای همه افراد مناسب نیست و میتواند در شرایط خاص سلامتی مشکلاتی را ایجاد کند. شناخت این ۶ گروه حساس و رعایت نکات مربوط به هر یک، کمک میکند تا از مزایای چای سبز بهرهمند شوید بدون اینکه به سلامت خود آسیب برسانید. همیشه بهتر است پیش از تغییر رژیم غذایی یا افزودن نوشیدنیهای پرکافئین به برنامه روزانه، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا بهترین تصمیم را بر اساس وضعیت سلامت خود بگیرید.