راهکارهایی برای درمان گرفتگی گوش
گرفتگی گوش یکی از مشکلات رایجی است که ممکن است در هر سنی رخ دهد و بر کیفیت شنوایی و حتی تعادل فرد تاثیر بگذارد. این مشکل دلایل مختلفی دارد و به صورت ناگهانی یا تدریجی ظاهر می‌شود. احساس پری در گوش،...
گرفتگی گوش یکی از مشکلات رایجی است که ممکن است در هر سنی رخ دهد و بر کیفیت شنوایی و حتی تعادل فرد تاثیر بگذارد. این مشکل دلایل مختلفی دارد و به صورت ناگهانی یا تدریجی ظاهر می‌شود. احساس پری در گوش، درد، صدای زنگ یا وزوز، و کاهش شنوایی از جمله علائمی هستند که ممکن است در نتیجه‌ی گرفتگی گوش تجربه کنید.
درمان گرفتگی گوش وابسته به عامل ایجاد کننده آن متفاوت است. بنابراین، شناخت علت دقیق این مشکل، نقش بسیار مهمی در انتخاب روش درمان مناسب دارد. در ادامه به دلایل شایع گرفتگی گوش و راهکارهای خانگی و پزشکی برای برطرف کردن آن پرداخته‌ایم.
شایع ترین دلایل گرفتگی گوش
قبل از پرداختن به راهکارهای درمان، بهتر است بدانید چه عواملی باعث گرفتگی گوش می‌شوند. آگاهی از این دلایل می‌تواند به پیشگیری نیز کمک کند.
- ورود آب به داخل گوش (مخصوصاً پس از شنا یا حمام)
- تجمع جرم و واکس گوش
- عفونت‌های گوش میانی یا خارجی
- آلرژی و حساسیت فصلی
- تغییرات ناگهانی فشار هوا (مثل سفر هوایی یا غواصی)
گرفتگی گوش میانی و روش های درمان آن
گرفتگی گوش میانی اغلب به دلیل انسداد شیپور استاش رخ می‌دهد. این لوله باریک، گوش میانی را به پشت حلق متصل می‌کند و نقش مهمی در تعادل فشار بین گوش داخلی و محیط بیرون دارد. زمانی که عملکرد شیپور استاش مختل می‌شود، فشار در گوش میانی تغییر می‌کند و باعث احساس گرفتگی یا حتی درد می‌شود.
این مشکل ممکن است در اثر سرماخوردگی، آنفولانزا، آلرژی یا حتی سینوزیت تشدید شود. راهکارهای زیر برای کاهش گرفتگی گوش میانی پیشنهاد می‌شود:
- استفاده از اسپری‌های بینی ضد احتقان برای کاهش تورم مخاط بینی
- مصرف داروهای آنتی هیستامین در صورت آلرژی
- آدامس جویدن یا خمیازه کشیدن برای متعادل کردن فشار گوش
- انجام مانور والسالوا (گرفتن بینی و دمیدن هوا با دهان بسته)
- بخور گرم برای کاهش احتقان بینی و گلو
گرفتگی گوش خارجی و راه های بازکردن آن
گرفتگی گوش خارجی معمولاً در اثر تجمع جرم یا ورود آب و رطوبت به داخل گوش ایجاد می‌شود. این نوع گرفتگی بیشتر در شناگران یا کسانی که در محیط‌های مرطوب هستند مشاهده می‌شود. اگر به موقع درمان نشود، ممکن است منجر به عفونت شود.
درمان گرفتگی گوش خارجی در بسیاری از موارد بدون مراجعه به پزشک و با استفاده از روش‌های خانگی امکان‌پذیر است، البته در صورتی که علائم شدید نباشند.
روغن معدنی
استفاده از روغن‌های معدنی مانند روغن زیتون یا روغن بچه می‌تواند به نرم شدن جرم گوش کمک کند. این روغن‌ها باید با قطره‌چکان و با دمای نزدیک به بدن وارد گوش شوند. بعد از چند دقیقه، موم نرم‌شده به‌راحتی خارج می‌شود یا در طول روز به‌صورت طبیعی خارج می‌شود.
هیدروژن پروکسید یا کاربامید پراکسید
این محلول‌ها به عنوان نرم‌کننده جرم گوش استفاده می‌شوند. کاربامید پراکسید با آزاد کردن اکسیژن فعال، جرم‌های قدیمی و سخت‌شده را تجزیه می‌کند و به خروج راحت‌تر آن‌ها کمک می‌کند. این محصولات به صورت قطره‌ی گوش در داروخانه‌ها بدون نسخه در دسترس هستند.
قطره های گوش بدون نسخه
انواع مختلفی از قطره‌های گوش با فرمولاسیون ویژه برای حل‌کردن جرم گوش طراحی شده‌اند. این قطره‌ها معمولاً حاوی موادی مثل گلیسرین، آب اکسیژنه یا پراکسید کاربامید هستند. استفاده منظم و طبق دستور می‌تواند به پاکسازی کانال گوش کمک کند.
شست و شوی گوش
در مواردی که جرم گوش به شدت تجمع یافته و قابل برداشت نیست، شست‌وشوی گوش با آب گرم توصیه می‌شود. این کار را می‌توان در خانه با سرنگ مخصوص یا در مطب پزشک انجام داد. آب باید ولرم و استریل باشد تا از بروز عفونت جلوگیری شود.
استفاده از کمپرس گرم یا بخار
قرار دادن حوله گرم و مرطوب بر روی گوش، یا بخور دادن با آب گرم، می‌تواند به نرم‌شدن جرم‌ها و تسکین التهاب کمک کند. این روش همچنین برای رفع فشار داخلی گوش مفید است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در برخی شرایط، درمان خانگی کافی نیست و باید به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کرد. در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، مراجعه به پزشک ضروری است:
- وجود درد شدید یا مداوم در گوش
- ترشح مایعات از گوش (چرک، خون یا مایعات شفاف)
- تب همراه با گوش‌درد
- کاهش شنوایی که بیش از چند روز ادامه دارد
- سابقه عفونت مزمن گوش یا جراحی‌های مرتبط
جمع بندی
گرفتگی گوش مشکل آزاردهنده‌ای است، اما در اغلب موارد می‌توان آن را با روش‌های ساده و خانگی درمان کرد. شناخت علت گرفتگی، اولین گام مهم برای درمان مؤثر آن است. استفاده از روغن‌ها، قطره‌های بدون نسخه، بخور و شست‌وشو از راهکارهایی هستند که می‌توانند کمک‌کننده باشند.
با این حال، بی‌توجهی به علائم جدی یا استفاده نادرست از روش‌های خانگی ممکن است منجر به عوارض بیشتر شود. بنابراین در صورت تشدید علائم، حتماً با پزشک مشورت کنید تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.