حقیقت ماجرای شیرهای آلوده؛ آیا باید نگران آفلاتوکسین در لبنیات باشیم؟

اخیراً ویدئویی قدیمی در فضای مجازی بازنشر شده که مدعی وجود ماده‌ای خطرناک به نام آفلاتوکسین در شیرهای موجود در سوپرمارکت‌ها است. این ویدئو با سرعت زیادی در میان کاربران پخش شد و باعث نگرانی بسیاری از مصرف‌کنندگان شد. اما آیا واقعاً شیرهای مصرفی مردم آلوده هستند؟ بررسی‌های رسمی و علمی چه چیزی را نشان می‌دهد؟ در این مقاله، به‌صورت دقیق و مستند به این موضوع پرداخته شده است.

منبع اصلی ویدئو چه بوده است؟ واقعیت پشت ویدئوی منتشرشده

پیش از هر چیز باید به این نکته توجه کرد که ویدئوی منتشر شده مربوط به برنامه‌ای تلویزیونی است که در سال ۱۳۹۸ پخش شده بود. در همان زمان نیز ادعاهای مطرح شده توسط نهادهای مسئول به‌صورت تخصصی بررسی و پاسخ داده شده بود.

بر اساس اعلام رسمی روابط عمومی سازمان غذا و دارو، این ویدئو بازنشر یک محتوای قدیمی و فاقد اعتبار علمی جدید است. با این حال، نگرانی مردم باعث شد که این سازمان مجدداً به موضوع ورود کرده و اطلاعیه‌ای شفاف منتشر کند.

آفلاتوکسین چیست و چرا باعث نگرانی شده است؟

آفلاتوکسین‌ها ترکیبات سمی هستند که توسط برخی قارچ‌ها مانند Aspergillus flavus تولید می‌شوند. این سموم معمولاً در غلات، آجیل‌ها و خوراک دام‌ها در شرایط نگهداری نامناسب تولید می‌شوند. اگر خوراک دام آلوده به آفلاتوکسین باشد، ممکن است مقادیر کمی از آن وارد شیر دام‌ها نیز بشود.

با این حال، استانداردهای جهانی برای اندازه‌گیری آفلاتوکسین در مواد غذایی بسیار سخت‌گیرانه‌اند و تمامی فرآورده‌های لبنی قبل از عرضه به بازار از نظر میزان این ماده آزمایش می‌شوند.

آیا شیرهای موجود در بازار ایران آلوده‌ اند؟

سازمان غذا و دارو به‌طور رسمی اعلام کرده که کلیه محصولات لبنی مجاز، به‌ویژه شیر پاستوریزه و شیر خام، تحت نظارت‌های دقیق آزمایشگاهی قرار دارند. این نظارت‌ها در تمام مراحل تولید، توزیع و عرضه صورت می‌گیرد و از نظر وجود آفلاتوکسین، نمونه‌برداری‌های دوره‌ای انجام می‌شود.

نکات کلیدی درباره سلامت شیر در ایران:

• نظارت توسط وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی انجام می‌شود.
• نمونه‌برداری‌های ادواری از کارخانه‌ها و فروشگاه‌ها صورت می‌گیرد.
• هیچ گزارشی از وجود آفلاتوکسین بالاتر از حد مجاز در شیرهای مجاز گزارش نشده است.
• شیرهای بدون مجوز یا تولیدات غیرقانونی خارج از این کنترل‌ها هستند و نباید خریداری شوند.

نقش رسانه‌ ها و کاربران فضای مجازی در امنیت غذایی

یکی از خطراتی که در دنیای امروز سلامت عمومی را تهدید می‌کند، انتشار اطلاعات نادرست و غیرمستند در فضای مجازی است. پخش بی‌منبع و غیرکارشناسی اطلاعات درباره محصولات غذایی می‌تواند باعث ایجاد اضطراب عمومی و کاهش اعتماد مصرف‌کنندگان به محصولات داخلی شود.

سازمان غذا و دارو از رسانه‌ها و کاربران خواسته است که پیش از بازنشر هرگونه اطلاعات مربوط به سلامت، ابتدا آن را از منابع علمی و معتبر بررسی کنند و از ایجاد ترس بی‌مورد خودداری نمایند.

نتیجه‌ گیری

بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط منابع رسمی و علمی، تاکنون هیچ شواهدی مبنی بر آلودگی شیرهای پاستوریزه در ایران به آفلاتوکسین بیش از حد مجاز وجود ندارد. تمامی فرآورده‌های لبنی مجاز پیش از ورود به بازار، از فیلترهای نظارتی عبور می‌کنند و سلامت آن‌ها به‌طور مستمر ارزیابی می‌شود.

اما در کنار این نظارت‌های سخت‌گیرانه، مسئولیت رسانه‌ها و کاربران در بازنشر اطلاعات بسیار مهم است. انتشار اطلاعات اشتباه می‌تواند سلامت روانی جامعه را تحت تأثیر قرار دهد و اعتماد عمومی به نظام سلامت غذایی را کاهش دهد. بنابراین، همواره از منابع معتبر و علمی برای اطلاع‌رسانی استفاده کنیم و نسبت به هر محتوای منتشر شده در فضای مجازی با دیدی انتقادی نگاه کنیم.