آیا استفاده از شیره خرما و آب نبات می‌ تواند کولیک نوزادان را درمان کند؟

کولیک نوزادان یکی از نگرانی‌های شایع والدین در ماه‌های ابتدایی زندگی کودک است. گریه‌های طولانی، بی‌وقفه و گاه غیرقابل کنترل نوزاد می‌تواند خانواده را دچار اضطراب و سردرگمی کند. برخی خانواده‌ها برای کاهش این حالت از روش‌های سنتی و درمان‌های خانگی مانند دادن شیره خرما یا آب نبات به نوزاد استفاده می‌کنند. اما آیا این روش‌ها واقعاً مؤثر و بی‌خطر هستند؟ در ادامه به بررسی علمی این باور و نکات تخصصی مرتبط با آن خواهیم پرداخت.

کولیک چیست و چرا نوزاد به آن دچار می‌ شود؟

کولیک به وضعیتی اطلاق می‌شود که نوزاد در سه ماه اول زندگی خود، دست‌کم سه ساعت در روز و بیش از سه روز در هفته به صورت مداوم گریه می‌کند. این حالت معمولا بدون علت مشخصی بروز می‌دهد و تا حدود سه تا چهار ماهگی به خودی خود کاهش پیدا می‌کند. پیش از هر اقدامی، باید علل احتمالی گریه نوزاد بررسی شود تا از درمان‌های نادرست جلوگیری گردد.

• گرسنگی یکی از اصلی‌ترین دلایل گریه نوزاد است و باید بررسی شود که آیا کودک شیر کافی دریافت کرده است یا نه.
• برخی نوزادان به گرما یا سرمای شدید حساس هستند که این عامل نیز می‌تواند سبب ناآرامی و گریه شود.
• دردهای ناشی از بیماری، مشکلات گوارشی یا ناراحتی‌های فیزیکی دیگر نیز باید مدنظر قرار گیرند.

آیا حساسیت غذایی می‌ تواند باعث کولیک شود؟

یکی از علل رایج کولیک، حساسیت یا عدم تحمل غذایی است که ممکن است به واسطه ترکیبات موجود در شیر مادر یا شیر خشک بروز پیدا کند. رژیم غذایی مادر تاثیر مستقیمی بر کیفیت و ترکیب شیر او دارد و برخی مواد غذایی می‌توانند واکنش‌های آلرژیک در نوزاد ایجاد کنند.

• غذاهایی مانند شیر گاو، تخم مرغ، گندم، آجیل و سویا ممکن است در برخی نوزادان باعث درد شکم، نفخ، اسهال یا استفراغ شوند.
• اگر نوزاد پس از خوردن شیر دچار افزایش آب دهان، اسهال، یبوست، اگزما یا خس خس سینه شود، احتمال دارد دچار حساسیت غذایی باشد.
• همچنین برخی نوزادان به پروتئین شیر گاو موجود در شیر خشک حساسیت نشان می‌دهند که در این صورت باید با مشورت پزشک از شیر خشک ضد آلرژی استفاده شود.

آیا می‌ توان با خوراندن شیره خرما یا آب نبات، کولیک را درمان کرد؟

برخی والدین به‌صورت سنتی بر این باورند که خوراندن شیره خرما، نبات داغ یا داروهای گیاهی می‌تواند در کاهش گریه‌های نوزاد مؤثر باشد. اما این روش‌ها از نظر علمی و پزشکی تایید نشده‌اند و حتی ممکن است خطراتی نیز برای سلامت نوزاد داشته باشند.

• نوزادان زیر شش ماه باید تنها از شیر مادر یا در صورت منع پزشکی، از شیر خشک مخصوص استفاده کنند.
• دستگاه گوارش نوزادان در این سنین هنوز به بلوغ نرسیده و قادر به هضم مواد غذایی غیر از شیر نیست.
• دادن مواد شیرین مانند شیره خرما یا نبات می‌تواند باعث بروز مشکلات گوارشی، چاقی زودرس، پوسیدگی دندان‌های شیری (حتی پیش از رویش) و حتی خطر خفگی شود.

راهکارهای درست برای کنترل کولیک در نوزادان

پیش از اقدام به درمان‌های خانگی یا استفاده از مواد غیرمجاز برای نوزاد، والدین باید راهکارهای اصولی و علمی را دنبال کنند. در بسیاری از موارد، مدیریت درست شیردهی و بررسی علل حساسیت غذایی می‌تواند به کاهش علائم کولیک کمک کند.

• بررسی وضعیت شیر خوردن نوزاد و اطمینان از سیر شدن کامل او.
• مشاوره با پزشک برای تغییر شیر خشک در صورت نیاز.
• ارجاع مادر به متخصص تغذیه جهت تنظیم رژیم غذایی کم آلرژی در صورتی که کولیک ناشی از شیر مادر باشد.
• بررسی وضعیت خواب، دمای محیط و شرایط فیزیکی بدن نوزاد.
• در صورت ادامه‌دار بودن علائم، مراجعه به مراکز بهداشتی درمانی و دریافت راهنمایی تخصصی الزامی است.

نتیجه‌ گیری

کولیک نوزادان گرچه پدیده‌ای آزاردهنده است، اما اغلب گذرا و بدون عارضه بلندمدت است. نکته مهم این است که خانواده‌ها از راهکارهای غیرعلمی مانند شیره خرما، نبات یا داروهای گیاهی خودداری کنند و به جای آن از پزشک متخصص کمک بگیرند. تنها شیر مادر یا در صورت لزوم شیر خشک مناسب، تغذیه مورد تایید برای نوزاد زیر شش ماه است. همچنین تنظیم رژیم غذایی مادر و بررسی دقیق علت گریه‌های نوزاد، کلید کاهش علائم کولیک محسوب می‌شود.